Finans terminolojisinin vazgeçilmez söylemi formasyon, oluşum ve biçimlenme anlamında kullanılır. Forex söyleminde ise trendlerin hareketlerini ifade eder ve trend hareketleri doğrusal değildir. Bu nedenle grafiklerde karakteristik şekiller meydana gelir. İşte bu karakteristik şekillere formasyon adı verilir. Bu formasyonlar, piyasa analizinde trend değişimleri ve fiyatın hareket alanı hakkında yatırımcıya fikir verir. Kimi zaman trend dönüşleri, kimi zamansa trendin devamlılığını gösterir. Trend dönüş formasyonları ve sıkışma formasyonları olarak iki grupta incelenir. Şimdilik trend dönüş formasyonlarını sizlerle tanıştıracağız.
Trend Dönüş Formasyonu Nedir?
Yükseliş veya düşüş trendlerinin tam tersi hareketlerle karşılaşacağını gösteren trendlerdir. Bu tür trendlerde alış veya satış sinyalini alabilmek için formasyonun tamamlanmasını beklemek gerekir. Trend sonlarında görülen bu formasyonlar, oluşum sürecindeyken trend dönüş sinyali verirler. Trendin dönmesi ile birlikte ise formasyon tamamlanmış olurlar. Trend dönüş formasyonları kesinlikle birbirine karıştırılmamalıdır. Yeni başlayan yatırımcıların formasyonları ayırt edebilmesi ve bu sayede teknik analiz faaliyetlerini geliştirmesi için belirli bir tecrübeye ihtiyaçları vardır fakat biz bir yerden başlayalım.
Omuz Baş Omuz Formasyonu
İsmi, yükseliş ve çıkışların omuza benzer bir görüntü yaratması, iki omuz arasındaki iniş ve çıkış mücadelesinin oluşturduğu bölümün ise baş olarak algılanmasından gelir. En çok güvenilen ve bilinen formasyonlardan biridir. Fiyatlarda düşüş yaşandığını anlatan bu formasyonu referans alıp, pozisyon açmak için ikinci omuzun oluşması beklenir. Oluşumların vadesi 3-4 haftadan birkaç yıla kadar sürebilir.
Ters Omuz Baş Omuz Formasyonu
Omuz Baş Omuz Formasyonu’nun ters çevrilmiş halidir. Düşüşe geçen fiyatlar bir noktadan sonra iniş ve çıkış arasında gidip gelir ve ardından yükselirse, Ters Omuz Baş Omuz Formasyonu meydana gelir. Oluşum kuralları Omuz Baş Omuz Formasyonu ile aynıdır
İkili Tepe Formasyonu
Fiyatların hızlı yükselişleri sayesinde ulaştığı zirve seviyesinde oluşan düzeltme hareketinden sonra tekrar zirveye doğru yükseliş hareketinin gerçekleşmesi ile oluşur. İkinci yükseliște, ilk yükselişe oranla daha düşük miktarda işlem yapıldığı görülür. İkinci tepeden gelen yeni düzeltme hareketinin ardından ilk düzeltme hareketindeki desteğin kırılması ile formasyon tamamlanır. Bu durum formasyona “M” harfinin şeklini verir. İki tepe arasında farkın yüzde 3’ten fazla olmamasına dikkat edilmelidir. Farkın yüzde 3’ ten yüksek olması durumunda farklı bir formasyon söz konusu olabilir.
İkili Dip Formasyonu
Çift tepe formasyonlarının tam tersidirler ve hareketler ile W harfine benzeyen bir şekle sahiptirler. İşlem hacmi ilk dip oluşurken en yüksek seviyededir. İkinci dibin en alt noktasından itibaren hacim fiyatlarla beraber yükselmeye başlar.
Üçlü Tepe ve Dip Formasyonu
Sıklıkla görülen formasyonlar değillerdir ve çift tepe formasyonunun özelliklerini taşırlar. İkinci tepeden sonra aşağı yönlü hareket eden fiyatların destek seviyesini kırmaması ve aynı seviyelerde yeni bir tepe oluşturması ile ortaya çıkan formasyonlardır ve çok sık rastlamak mümkün olmaz. İşlem hacmi son tepede en düşük seviyesindedir. Üçlü tepe ve dip formasyonlarında genellikle trend dönüşleri sert olur. Çoğu yatırımcı şekil benzerliğinden dolayı Omuz Baș Omuz Formasyonu ile karıştırılır. Ancak zirvelerin hemen hemen aynı seviyede olması yönünden benzetilen formasyondan ayrılır.
V Formasyonları
Fiyat dalgalanmalarının sık görüldüğü dönemlerde “V” harfi şeklinde oluşan formasyondur. Bu formasyonda fiyat hızla aşağıya düşerken aniden sert bir biçimde yükselişe geçer. Ani hareketlerle ünlü bu formasyona güvenerek yatırım yapma ihtimali oldukça düşüktür. Belli sinyaller vermediği için yatırımcının işini zorlaştırırlar. V Formasyonları genellikle sert trendlerin sonunda görülür. Hareketlerin kaynağı genelde yatırımcıların spekülatif işlemleridir.