Forward sözleşmeleri; yatırım varlıkları için ileriki bir tarihte yapılacak ticari bir anlaşmayı ifade eder. Bu konunun elemanları emtia, döviz, menkul kıymet, altın gibi varlıklar olabilir. Forward işlemi, önceden belirlenmiş bir fiyat ve miktar üzerinden gelecekteki alım ve satımı öngörür. Bu durum da sözleşmelerin en önemli özelliğini oluşturur. Ayrıca, sözleşme özellikleri, teslim yeri, ödeme tarihi ve diğer tüm şartlar önceden hazırlanmış sözleşmenin maddelerini belirler. Bu şartlar altında, sözleşmesi yapılan varlığın satıcı tarafından satılması ve alıcı tarafından alınması zorunluluğu getirilir. Tüm bu özellikler tarafların anlaşmalı bir şekilde ilerlemelerini sağlayarak, ortaya çıkacak sorunların önceden önlenmesine yardımcı olur. Forward sözleşmesi konusunun altına yıldızlı bir uyarı yazmak gerekirse, bu sözleşmelerin aktif borsada işlem görmediği, ikinci el piyasalarında yer almadığı özellikle belirtilmelidir.
Türlerine Göre Forward Sözleşmeleri
Forward sözleşmesi türleri varlıkların çeşidine göre şekillenir. Emtia forward sözleşmeleri, bir malı sözleşme tarihinde belirlenen fiyattan almaya ya da satmaya zorunlu tutan sözleşmelerdir. Taraflar kendini koruma altına almak için bu sözleşmeyi imzalarlar. Döviz forward sözleşmeleri ise döviz tutarını gelecekteki belirli bir tarihte, belirli bir kurdan almaya ya da satmaya zorunlu tutan forward işlemleridir. Tarafların belirli bir süre için varsayımsal anapara tutarı üzerine uygulanacak olan, garanti edilmiş faiz oranını sağlayan tür ise faiz forward sözleşmesi türünü ifade eder.
Sözleşmenin Dinamikleri
Forward sözleşmeleri, taraflar arasında riskten korunma noktasında önem taşır. Önceden belirlenmiş bir tarihte yapılacak olan ödemenin, anlaşmanın yapıldığı günün kuruyla sabitlenmesinin kur riskini ortadan kaldırdığı düşüncesini beraberinde getirir. Bu yüzden taraflar arasında bu sözleşme sıkça uygulanır. Bu sözleşmelerde yasal düzenlemeler söz konusu değildir. Bu yüzden sözleşme şartları genişletilebilir ve şartlara uyumlu hale getirilebilir. Forward sözleşmelerinde borsa şeklinde organize olmuş bir piyasa aranmaz, tezgâh üstü yani organize olmamış piyasalarda işlem görürler.
Forward’ın Riskleri Var mı?
Riskten korunmak için yapılan bu sözleşmelerin tamamen risksiz olduğu ise söylenemez. Finans piyasalarının her alanında olduğu gibi bu konuda da dikkatli olunmalıdır. Teslim tarihinde oluşan kur ile sözleşmedeki kurun birbirinden farklı olması durumunda, taraflardan biri kar elde ederken, diğeri zarar edebilir. Sözleşme şartları bunun bilincinde olarak hazırlanmalıdır.